«Τα μοντέλα κλειστής ή / και ανοιχτής υποδοχής προσφύγων»
ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ
«Τα μοντέλα κλειστής ή / και ανοιχτής υποδοχής προσφύγων»
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ
Καθηγητής Ν. Τάτσης
ΜΕΛΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ
Ν. Τάτσης, Α. Κόντης, Η. Πετράκου, Ν. Χλέπας
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Η ερευνητική εργασία για τα Κέντρα Υποδοχής προσεγγίζει το θέμα αφενός από τη σκοπιά της ανάλυσης της λογικής των εφαρμοζομένων μοντέλων για τη φιλοξενία των αιτούντων άσυλο σε αυτά τα πλαίσια και αφετέρου από τη πλευρά των συνεπειών για τους ίδιους τους αιτούντες άσυλο ως αποδέκτες αυτής της πολιτικής στο μεταβατικό στάδιο της υποδοχής. Η έρευνα χωρίζεται σε δύο ερευνητικούς άξονες που ο καθένας αναδεικνύει και εξετάζει διαφορετικές πλευρές του φαινομένου. Ο πρώτος άξονας έχει θεωρητική οπτική και αναζητά μεταξύ άλλων, την πολιτική του φιλοσοφία, την καθόλου εικόνα του πολίτη ως φορέα (αντι) δράσης, την σύλληψη της ‘ετερότητας, τον προσδιορισμό του ‘κοινωνικού προβλήματος’, τη θεσμική διάσταση και τον συνακόλουθο προστατευτισμό των καθοριστικών προτύπων, σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής και της πολιτισμικής παράδοσης και τις υιοθετούμενες οριοθετήσεις του ‘κλειστού χώρου’. Ο δεύτερος άξονας έχει εμπειρική οπτική που αναζητά θέματα όπως τον τρόπο που ο ‘κλειστός χώρος ‘ γίνεται αντικείμενο άσκησης ελέγχου, την ύπαρξη κοινωνικοποιητικής προσπάθειας, το ρόλο των οργάνων και της διοίκησης του κέντρου, τη βιογραφική πορεία των πρώτων φιλοξενουμένων στα Κέντρα, τις υπο-πολιτισμικές και εθνικές ταυτότητες και τις σχέσεις των φιλοξενουμένων στα Κέντρα Υποδοχής.
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Η έρευνα έχει στόχο την ανάλυση της λογικής των εφαρμοζόμενων μοντέλων για τη φιλοξενία των αιτούντων άσυλο. Η ερευνητική προσέγγιση στοχεύει στην απόκτηση γνώσης για τα δύο βασικά μοντέλα υποδοχής (ανοιχτών και κλειστών χώρων) και στην τεκμηρίωση προτάσεων για την υιοθέτηση του καταλληλότερου μοντέλου που να παρέχει υποστηρικτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες αλλά ταυτόχρονα να αποτρέπει την απομόνωση και την παθητικοποίηση των αιτούντων άσυλο. Η ολοκλήρωση της έρευνας θα αποφέρει τη απόκτηση εμπεριστατωμένης γνώσης για τα μοντέλα υποδοχής. Επιπλέον οι ιδιαιτερότητες των αιτούντων άσυλο και η εμπειρία των εμπλεκόμενων φορέων θα έχουν μελετηθεί και επεξεργαστεί ώστε η έρευνα να έχει ως αποτέλεσμα την παρουσίαση προτάσεων που θα αφορούν το περιεχόμενο και τη μορφή της υποδοχής προσφύγων στο πρώτο και προσωρινό στάδιο της αίτησης για άσυλο.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ
Η έρευνα θα είναι ποιοτική με επιλεγόμενες μεθόδους τις συνεντεύξεις και τη βιογραφία. Οι συνεντεύξεις θα είναι σε βάθος και με ανοικτή δομή μιας και ο πληθυσμός-στόχος είναι μικρός αλλά και γιατί η έρευνα είναι πρωτογενής. Οι ομάδες-στόχος θα είναι οργανώσεις προσφύγων, οι διοικήσεις των Κέντρων Υποδοχής και ειδικοί στο θέμα όπως κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι. Η βιογραφική μέθοδος θα εφαρμοστεί για να παρακολουθήσει την πορεία εξέλιξης αιτούντων άσυλο από τη στιγμή που έρχονται στην Ελλάδα μέχρι της έκβασης της αίτησής τους για άσυλο.
ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Νοέμβριος 2002 έως Αύγουστος 2004.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Κοινοτική πρωτοβουλία «EQUAL» - Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο